Czasami to, co dla jednych jest kanonem, dla innych jest nie do przyjęcia. Tak było z pracą Natalii Lach-Lachowicz Sztuka konsumpcyjna. Jej obecność w Galerii Sztuki XX i XXI wieku w Muzeum Narodowym w Warszawie dla jednych była oczywista, dla innych – oburzająca.
Czarno-białe kwadraty – dla współczesnego odbiorcy wyglądają trochę jak QR kody. Poza tym głowa pełna pytań. Dlaczego tylko dwa kolory? Czy są ręcznie malowane? Czy układ kolorów i figur jest przypadkowy czy wręcz przeciwnie? Szukamy nawiązań, próbujemy odgadnąć koncepcję.
Jeszcze do niedawna obrazy z kolekcji PKO BP oglądali wyłącznie wybrańcy: członkowie zarządu i zaproszeni przez nich goście, pracownicy banku niosący do akceptacji ważne dokumenty oraz nieliczni dziennikarze. Przez lata zbiór owiany był tajemnicą. Wprawdzie w 2006 roku dziennikarka Beata Tomaszkiewicz miała szanse opisać kolekcję w miesięczniku Antyki, w artykule zatytułowanym Banki doceniają sztukę, jednak ja – zainteresowana tematyką firmowych zbiorów sztuki magistrantka Uniwersytetu Warszawskiego odesłana zostałam do… ulotek.
Od kilku tygodni w Muzeum Narodowym w Warszawie możecie oglądać wystawę Sztuka to wartość. Z kolekcji PKO Banku Polskiego. Co takiego niezwykłego jest w tej bankowej kolekcji?
Myślę, że każdy kto odwiedził Galerię Sztuki XX i XXI Wieku zwrócił uwagę na obraz z generałem Wojciechem Jaruzelskim – „13 grudnia 1981 rano”. Postać jest rozpoznawalna, sytuacja także. Czy jednak ta znajomość faktów nie zakłóca odbioru obrazu? Czy dostrzegamy choć część tego, co obraz w sobie kryje?
Mało kto wie, że jeszcze do niedawna muzea w szeregach swoich pracowników miały… koty, które były wykorzystywane do walki z małymi gryzoniami. Obecnie na myszy są inne sposoby, ale część kotów nadal pozostała na swoich stanowiskach. Można je spotkać w Pałacu Kultury i Nauki czy londyńskim British Museum. Również u nas goście restauracji lub uczestnicy zajęć edukacyjnych mogą wpaść na muzealnego pupila.
Wydaje się, że w tak poważnej instytucji jak Muzeum Narodowe powinniśmy oglądać dzieła sztuki stworzone z tradycyjnych materiałów. Jednak ku radości najmłodszych zwiedzających w Galerii Sztuki XX i XXI Wieku czeka na nas rzeźba z… klocków Lego!
Jest taka powieść filozoficzna Erica Emmanuela Schmitta pod zbliżonym tytułem, ale nie będę jej tutaj recenzować. Choć jest to kuszące, bo w końcu główny bohater też na swojej drodze spotyka artystę i to – w sposób decydujący – zmienia jego życie. W zamian opiszę swoje doświadczenia z pracy na wystawie Laury Limy, zatytułowanej „Pokój i pół”, zaaranżowanej w Centrum Sztuki Współczesnej w Zamku Ujazdowskim.
Dla ścisłości – nie, nie jestem kuratorką (choć i ta, ciekawa postać, pojawi się w tej historii), jestem … częścią obrazu.
Rzadko zdarza się, aby muzeum otwierało nową filię. Kiedy jednak tak się dzieje, na pewno warto się tam wybrać. Oznacza to bowiem, że możemy zobaczyć to, co do tej pory schowane było w muzealnych magazynach.