Amerykańska, dziewiętnastowieczna pisarka – Charlotte Brontë przypisywała oczom rolę tłumacza duszy. To właśnie spojrzenie miało zdradzać nawet najbardziej skrywane uczucia. Prawdopodobnie dlatego osiemnastowieczne miniatury wymieniane między kochankami dekorował wizerunek oka, a przykład takiego sentymentalnego podarku możemy znaleźć w Galerii Sztuki XIX wieku Muzeum Narodowego w Warszawie.
Od 21 czerwca do 24 września 2023 w Gabinecie Fotografii prezentowana była Fotografia Industrialna. To piąta odsłona gabinetu, zapoznająca widza z medium, które jako jeden z kluczowych XIX- wiecznych wynalazków, idealnie spełniał[o] funkcję rejestrowania intensywnych zmian w ówczesnym świecie, ich promowania i afirmacji.[i] Wejście w nieco przyciemnioną, maleńką salę, gdzie prezentowane były fotografie miasta z końca XIX wieku z jego niedoskonałościami i pięknem, było dla mnie fascynujące. Jak zauroczona przyglądałam się zdjęciom przedstawiającym proces powstawania warszawskich mostów, który nie był wcale prosty. Przez długi czas Warszawa nie miała stałych przepraw przez rzekę. Najpierw dlatego, że nie umiano budować trwałych mostów, a później przeważały względy strategiczne.
Zacznijmy od tego, po co nam krzesło. Niewątpliwie po to, aby uczynić nasze życie wygodniejszym, a nawet luksusowym, jeśli zamiast na zwykłym krześle usiądziemy na jego wersji premium, czyli na fotelu. W zależności od potrzeby, na krześle możemy przycupnąć, usiąść albo się rozsiąść, a jak wiadomo, punkt widzenia zależy od punktu siedzenia. Jednak zwiedzając Galerię Wzornictwa, w której prezentowana jest kolekcja wybranych krzeseł i foteli polskich projektantów, usiąść nie możemy, bo tutaj krzesła są eksponatami, które mamy podziwiać, a nie ich używać. Pozostaje nam więc punkt widzenia godny miłośnika sztuki – można te meble obejrzeć z bliska, ale z zachowaniem odpowiedniego dystansu.
Co to znaczy jeść jak u polskiego króla? Czy tylko król jadał na porcelanie? Na te i inne pytania spróbuję znaleźć odpowiedź poniżej. Galeria Sztuki Dawnej w MNW prezentuje, oprócz malarstwa, rzeźb czy tkanin, również wyroby ze szkła i porcelany. Mam wrażenie, że nie cieszą się one tak wielką popularnością jak inne dziedziny sztuki. A szkoda, bo to bogactwo form oraz zdobień. Zresztą wyroby rzemiosła niejednokrotnie były nawet bardziej cenione niż malarstwo i … droższe.
Na każdym szczeblu drabiny holenderskiego społeczeństwa tego okresu, gospodyni domowa czyni sobie z wzorowego prowadzenia gospodarstwa najwyższą cnotę. Wysiłki te korespondują z jej religijnie usankcjonowaną rolą społeczną, a efekty niemal kompulsywnych porządków i zabiegów higienicznych składają się na powszechnie szanowany i podziwiany obraz kraju czystych i schludnych domów, ulic i miast.
Nie ukrywam, że dla mnie, jako koordynatorki wolontariatu, końcoworoczny czas jest wyjątkowo ważny. To czas podsumowań, przyglądania się temu, co się udało, a co nie oraz wyciągania wniosków na przyszłość. To też czas dzielenia się z innymi tym, co udało nam się wspólnie zdziałać na rzecz instytucji, która nas łączy, czyli MNW. Dlatego też chciałam podzielić się, zarówno konkretnymi danymi, jak i własnymi, subiektywnymi wrażeniami z 2023 roku.
Wystawa w Muzeum Narodowym w Warszawie zatytułowana Przesilenie. Malarstwo Północy 1880 – 1910 wzbudziła spory entuzjazm publiczności. Wśród obrazów pędzla malarzy szwedzkich, duńskich, norweskich i islandzkich moją uwagę przykuł obraz Alberta Edelfelta zatytułowany Dzieci w brzozowym lesie nad fiordem Haikko. Postanowiłam dowiedzieć się więcej o tym dziele i jego autorze.
Pozwólcie po raz kolejny zaprosić się na wystawę do Gabinetu Fotografii, tym razem, aby podziwiać XIX- i XX-wieczne tableau. Oryginalne, czasem bardzo bogate, innym razem skromne, zawsze unikalne – tableau były wyjątkową pamiątką i dowodem uznania wobec osób, które połączyła praca, nauka, wspólne przedsięwzięcie lub po prostu przyjaźń. Dla współczesnych stanowią źródło wiedzy wszelakiej – od historii, poprzez architekturę przedwojenną, stosunki społeczne aż po historię mody. Nie sposób w tym miejscu opisać wszystkie tableau, które można zobaczyć na wystawie, dlatego skupię się na kilku wybranych, z nadzieją, że zachęcę Was do wizyty w Gabinecie.
Powojenny design wielu kojarzy się przede wszystkim z meblarstwem, szkłem i ceramiką, rozumianymi w kontekście funkcjonalnym. Wzrok kierujemy głównie na serwisy do kawy, szklane wazony czy krzesła i stoły. Jednak, gdy przyjrzymy się bliżej, dostrzeżemy zupełnie inne kategorie, wyłaniające się z szerokiego pojęcia polskiego designu – są nimi niewielkie figurki i dekoracyjne materiały. Przedstawienia o motywach animalistycznych bazują właśnie na nich, ukazując nam różnorodność i fascynującą charakterystykę świata zwierząt, widzianą oczami polskich projektantów.
Trwająca do początku marca wystawa Przesilenie. Malarstwo Północy 1880-1910, prezentująca szeroki przekrój sztuki krajów nordyckich, sprawiła, że postanowiłyśmy prawie całą redakcją wybrać z niej najpiękniejsze, naszym zdaniem obrazy. Każda z nas wskazała takie dzieło, które najbardziej współgra z jej wrażliwością i spojrzeniem na sztukę. Co ciekawe, żadne z nich się nie powtórzyło! Zapoznajcie się z naszym zestawieniem, może wśród tych obrazów znajdziecie swój ulubiony?