Zbiory Muzeum Narodowego w Warszawie to około miliona różnych obiektów: obrazów, rysunków, grafik, fotografii, rzeźb, przedmiotów sztuki użytkowej z różnych epok, czy obiektów pochodzących z wykopalisk. Nie wszystkie są prezentowane w galeriach stałych lub na wystawach, część znajduje się w magazynach. Jednak nie każdy zwiedzający wie, że zbiory MNW znajdują się również w innych miejscach…
Korytarz administracyjny.
PIERWSZE WRAŻENIE
Pamiętam kiedy po raz pierwszy znalazłam się w części budynku MNW dostępnej tylko dla pracowników. Byłam oczarowana. Za drzwiami, które do tej pory były dla mnie zamknięte, ukazał się długi korytarz z czerwonym dywanem i nieznanymi mi obrazami, gęsto umieszczonymi obok siebie. To korytarz drugiego piętra w administracyjnej części budynku.
GDZIE?
Jak w każdej instytucji, również w Muzeum Narodowym w Warszawie znajdują się miejsca niedostępne dla zwiedzających. W niektórych na ścianach można znaleźć obrazy z kolekcji Muzeum. Znajdują się one między innymi w korytarzach na drugim piętrze części administracyjnej, w czytelni, w gabinetach Dyrekcji i sekretariatach, w archiwum i w pomieszczeniach wielu innych działów. W nowym cyklu artykułów „Ukryte galerie”, chcemy przybliżyć Wam niektóre z tych miejsc i znajdujące się w nich obrazy.
Archiwum muzealne z obrazami Wojciecha Kossaka.
WYBRANE DZIEŁA
Pejzaże, portrety, sceny religijne i rodzajowe – to główne tematy obrazów znajdujących się w korytarzu administracyjnym. Ich autorami są m.in. czołowi polscy malarze: Jan Matejko, Józef Simmler, Wojciech Gerson i Henryk Siemiradzki.
Trudno przejść obojętnie obok Dawida grającego na harfie Ludwika Wiesiołowskiego czy Odaliski Franciszka Żmurki. Obrazy te przyciągają swoim formatem, ale również dekoracyjnością i dbałością o szczegóły. Natomiast Napoleon na koniu Piotra Michałowskiego, zachwyca ekspresyjnością i swobodą wykonania.
„Dawid grający na harfie” Ludwik Wiesiołowski
„Odaliska” Franciszek Żmurko
„Napoleon na koniu” Piotr Michałowski
Na korytarzu można też zobaczyć obraz Ociemniały Wit Stwosz z wnuczką autorstwa Jana Matejki. Obraz przedstawia wnętrze kościoła, w chwili kiedy sędziwy Wit Stwosz chce dotknąć stóp Chrystusa ukrzyżowanego. Pomaga mu w tym kilkunastoletnia wnuczka, prowadząc go za rękę w stronę rzeźby. Obraz jest pełen powagi i smutku, a jednocześnie miłości i pokory.
„Ociemniały Wit Stwosz z wnuczką” Jan Matejko
STRYJEŃSKA
Na szczególną uwagę zasługują prace Zofii Stryjeńskiej. Można podziwiać prace z cyklu Pory roku. Lipiec-sierpień (Korowód III – z krową) i Listopad-grudzień (Korowód I – z jeleniem) wykonane temperą na płótnie oraz obrazy Ogień i Woda, namalowane farbami olejnymi i temperą. Stryjeńska, najbardziej znana polska artystka okresu dwudziestolecia międzywojennego, stworzyła niepowtarzalny styl pełen barw i dekoracyjności, oparty na motywach zaczerpniętych z mitologii słowiańskiej i ludowości.
Obrazy ukazujące alegoryczne przedstawienia miesięcy są częścią panneau dekoracyjnego, które z ogromnym sukcesem było pokazywane w 1925 roku w Polskim Pawilonie na Międzynarodowej Wystawie Sztuki Dekoracyjnej w Paryżu. Obrazy przedstawiają wesołe korowody ludzi ubranych w fantazyjne ludowe stroje i wymyślne nakrycia głów. Towarzyszą im zwierzęta: jeleń, niedźwiedź, krowa i koza. Takie przedstawienie przypomina, że zwierzęta są częścią ludzkiego życia, tak jak na obrazie są częścią korowodu.
Na przeciwległej ścianie znajdują się obrazy, przedstawiające sceny rodzajowe obrazujące alegoryczne przedstawienie żywiołów – ognia i wody. Obrazy charakteryzuje niesamowita ekspresyjność i żywiołowość, wzmocniona intensywnie kontrastowymi kolorami i dynamicznym ukazaniem postaci.
„Ogień” Zofia Stryjeńska
MAKOWSKI W CZYTELNI
W czytelni MNW znajdują się obrazy Tadeusza Makowskiego. Jest on zaliczany do największych indywidualności sztuki polskiej XX wieku. Ukończył Akademię Sztuk Pięknych w Krakowie oraz studia filozoficzno-filologiczne na Uniwersytecie Jagiellońskim. Od 1908 roku tworzył w Paryżu. W swojej twórczości czerpał zarówno z tradycji europejskich, jak również ze sztuki mu współczesnej, m.in. z kubizmu, sztuki naiwnej czy secesji. Jednym z głównych tematów jego twórczości było dziecko i jego świat.
Część jego prac można podziwiać w czytelni: Dzieci z pochodniami, Na plaży, Dzieci na podwórku wiejskim, Przebrane dzieci. Przedstawione postacie zostały poddane geometryzacji, jednak zachowując swoją dziecięcą radość i delikatność.
„Przebrane dzieci” Tadeusz Makowski
CIĄG DALSZY NASTĄPI…
Jak już wiecie, zbiory MNW znajdują się nie tylko w galeriach i magazynach. O tym dlaczego i jakie obrazy można zobaczyć w gabinecie Pani Dyrektor Agnieszki Morawińskiej oraz kim był hrabia Ignacy Korwin-Milewski dowiecie się z kolejnych artykułów.
Inne artykuły z cyklu UKRYTE GALERIE:
GWIAZDY NA CZERWONYM DYWANIE, CZYLI NIEZWYKŁA GALERIA AUTOPORTRETÓW
Zdjęcia: Maciej Kubiak