Gdy opowiadam o jakimś dziele lub artyście, często słyszę pytanie – “A skąd to wiesz?”. No właśnie. Skąd czerpać widzę na temat sztuki? Jak odnaleźć się i zabłysnąć w muzealnych galeriach bez kończenia specjalnych studiów? Przed Wami krótki poradnik poszukiwacza wiedzy o sztuce.
- KSIĄŻKI
Jeśli szukać wiedzy to przede wszystkim w książkach! I nie mam tu na myśli tylko podręczników. Kilkutomowa Historia sztuki zapewne trafi w gusta nielicznych amatorów sztuki.
Na szczęście na rynku wydawniczym znajdziemy np. biografie artystów, które nie tylko przybliżają nam same sylwetki twórców, lecz także pozwalają wniknąć głębiej w ich dzieła oraz poczuć klimat czasów, w których tworzyli. Poza biografiami Waszej uwadze poświęcam zwłaszcza książki wydawnictwa Karakter, które posiada w swej ofercie tytuły dotyczące sztuki współczesnej, dizajnu czy architektury.
Mniej oczywistą pozycją są katalogi wystaw. Choć nie są niezbędne w zrozumieniu wystawy, są świetnym źródeł wiedzy. Sama często „inwestuję” w takie publikacje i regularnie do nich wracam.
Jeśli wolicie stare wydawnictwa, przewracanie pożółkłych stron i ich specyficzny zapach, zapraszam Was do bibliotek, gdzie znajdziecie mnóstwo pozycji niedostępnych już w księgarniach. Czy wiecie, że Muzeum Narodowe w Warszawie także posiada własną bibliotekę? O starodrukach, które są w jej zasobach, pisaliśmy tutaj .
- CZASOPISMA
Na polskim rynku znajdziecie także kilka czasopism poświęconych sztuce. Niektóre są bardziej przystępne, inne skierowane raczej do doświadczonego miłośnika sztuki. Z pewnością każdy znajdzie tytuł dla siebie.
Poniżej krótkie zestawienie:
- Arteon – chyba najbardziej dostępna pozycja, zarówno jeśli chodzi o dystrybucję, jak i poziom zaawansowania;
- Szum – dla amatorów sztuki współczesnej;
- Obieg – kwartalnik on-line wydawany przez Centrum Sztuki Współczesnej Zamek Ujazdowski;
- Format – kolejna pozycja dla amatorów sztuki współczesnej;
- Artysta i sztuka – magazyn o stosunkowo szerokim spectrum, w którym znajdziecie m.in. wywiady z artystami, artykuły o muzeach i galeriach, biografie twórców z różnych epok;
- Biuletyn Historii Sztuki – czasopismo naukowe wydawane przez Polską Akademię Nauk.
Waszej uwadze polecam także Dwutygodnik. Niestety, z powodu braku funduszy, pismo to musiało zawiesić działalność w grudniu 2018. Trzymamy kciuki za jego wznowienie, a do tego czasu zachęcam Was do lektury numerów archiwalnych.
- UNIWERSYTET
Uniwersytet to nie tylko studia. Oczywiście możemy zdecydować się na studiowanie historii sztuki, ale jeśli aż tak szeroka wiedza nie jest nam potrzebna, polecam Uniwersytety Otwarte oraz Uniwersytety Trzeciego Wieku.
Pierwszy rodzaj zajęć skierowany jest do wszystkich zainteresowanych, którzy po zarejestrowaniu i uiszczeniu stosunkowo niewysokiej opłaty mogą rozpocząć kurs. Drugi rodzaj skierowany jest do seniorów.
W obu przypadkach zajęcia trwają dużo krócej niż studia, więc ich tematyka jest zazwyczaj sprofilowana. Sama uczestniczyłam w kilku kursach z zakresu sztuki na Uniwersytecie Otwartym Uniwersytetu Warszawskiego i mam w planach kolejne.
- OFERTA EDUKACYJNA MUZEÓW
Rozbudowaną działalność edukacyjną w zakresie sztuki mają także muzea i galerie. Zajrzyjcie na stronę Waszych ulubionych instytucji i sprawdźcie czego możecie się dowiedzieć.
Ofertę edukacyjną Muzeum Narodowego w Warszawie znajdziecie tutaj, nie zapomnijcie też odwiedzać naszej zakładki z kalendarium. Szczególnej uwadze polecam kurs historii sztuki, w czasie którego wykładowcy przeprowadzą Was przez wszystkie epoki w bardzo ciekawy i przystępny sposób. Obecnie trwa już 13. edycja, a chętnych nadal nie brakuje! Jednak moimi ulubionymi zajęciami są Wieczory w Muzeum, które odbywają się w piątki o godz. 19.30 – idealny sposób na rozpoczęcie weekendu!
Wykłady w Muzeum Narodowym w Warszawie. Fot. Jacek Piotrowski
Poza zorganizowanymi zajęciami w wielu muzeach znajdziecie również audioprzewodniki. Co ciekawe, w MNW od kilku tygodni dostępne są audioprzewodniki dla… dzieci przygotowane przez Dziecięcą Radę Muzealną. Jeśli odwiedzacie nasze Muzeum z młodszą publicznością – sprawdźcie koniecznie!
- KURSY ON-LINE
W ostatniej dekadzie nauka przez Internet zdobyła szeroką rzeszę zwolenników. Kursy on-line dają możliwość uczenia się od wykładowców z całego świata w domowym zaciszu. W tematach „historyczno-sztucznych” wyjątkowo aktywne on-line jest Museum of Modern Art, którego kursy znajdziecie na portalu Coursera.org. Jednak to tylko jedna z wielu możliwości.
W 2018 r. portal Artsy.net opublikował listę 10 najbardziej interesujących darmowych kursów on-line. Znajdziecie ją tutaj.
- WOLONTARIAT
Ciekawą propozycją dla amatorów sztuki jest także wolontariat w instytucji muzealnej. Zaangażowanie w codzienną działalność Muzeum daje nam możliwość częstego obcowania ze sztuką (co jest bezcenne!) oraz uczestniczenia w wielu wydarzeniach (także tych organizowanych z myślą o pracownikach czy samych wolontariuszach).
Nie bez znaczenia jest także kontakt z osobami posiadającymi szeroką wiedzę z zakresu sztuki oraz niesamowitą pasję. Relacje, które tworzą się między wolontariuszami a pracownikami MNW, czy innymi wolontariuszami, są niezmiernie inspirujące. I są oczywiście niewyczerpanym źródłem wiedzy.
Oprowadzanie dla wolontariuszy. Fot. Maciej Kubiak
A skąd Wy czerpiecie swoją wiedzę o sztuce? Co dopisalibyście do listy? 🙂
Zdjęcie główne: Jacek Piotrowski