Muzeum Narodowe w Warszawie kończy właśnie realizację projektu Erasmus+ pt. „Rozwijaj się w MNW!”. Jego głównym celem było kształcenie pracowników Muzeum w zakresie pracy z osobami dorosłymi. Głównymi założeniami był między innymi rozwój kadry pracowniczej w obszarach takich jak: poznanie innowacyjnych metod pracy z dorosłymi, pokonywanie różnic kulturowych, pokoleniowych, społecznych oraz związanych z ich stanem zdrowia. Osoby zakwalifikowane do programu miały możliwość wyboru instytucji kultury, która w swojej pracy kieruje się wyżej wymienionymi celami i stosuje odpowiednie metody pracy w tym zakresie. Dzięki obserwacjom prowadzonym w instytucji przyjmującej mogli czerpać wiedzę o praktykach stosowanych przez pracowników, a następnie wdrożyć je w swojej pracy w Muzeum Narodowym w Warszawie. 

Założenia projektu 
Warunkiem dołączenia do projektu było wzięcie udziału w rekrutacji i złożenie zgłoszenia, a w nim i opisanie obszarów pracy, które szczególnie zainteresowały kandydata. Jak już wspomniałam, założenia programu pozwalały na samodzielny wybór instytucji należącej do krajów Unii Europejskiej. Pracownicy kierowali się w wyborze sferami pracy, które szczególnie ich zainteresowały, a ich zadaniem była obserwacja poszczególnych obszarów wybranego programu edukacyjnego dla dorosłych:  
– etap przygotowań merytorycznych, 
– zasoby instytucji potrzebne do realizacji oraz przygotowania organizacyjne, 
– przebieg wydarzeń w ramach programu, 
– relacje pracowników z publicznością, 
– relacje pomiędzy osobami uczestniczącymi w zajęciach edukacyjno-kulturalnych, 
– komunikacja, 
– metody pracy ze szczegółowo określoną publicznością. 

Końcowym etapem obserwacji była ewaluacja i wyciągnięcie wniosków z podjętych działań. Dzięki przyglądaniu się działaniom prowadzonym w danych instytucjach, uczestnicy mieli możliwość rozwoju w wybranym przez siebie zakresie, czego następstwem było wdrążanie poznanych praktyk w swojej pracy w Muzeum Narodowym w Warszawie. Oprócz pracowników, w gronie zakwalifikowanych do Erasmusowego wyjazdu była jedna wolontariuszka, którą szczęśliwie okazałam się ja. 

Oprowadzanie dla grupy osób dorosłych / Muzeum Matisse’a
autorka zdjęcia: Katarzyna Waszak

Szansa, rozwój, przygoda 
Jestem ogromnie wdzięczna za możliwość uczestnictwa w projekcie, ponieważ uważam, że pozwolił mi się rozwinąć na wielu polach, przede wszystkim w zakresie pracy z odbiorcami oferty kulturalnej i edukacyjnej oraz otwartości na ich potrzeby. Jako wolontariuszka biorę udział w programie Opowiadań o dziełach sztuki, gdzie kontakt z odbiorcą, nie tylko z Polski, jest bardzo ważny. Poza wspomnianymi przeze mnie kompetencjami mogłam rozwinąć swoje umiejętności językowe oraz organizacyjne dotyczące przygotowania do wyjazdu. 

Nicejskie doświadczenie 
Moja mobilność odbyła się we wrześniu i trwała dwa tygodnie. W ciągu tego czasu miałam możliwość obserwacji pracy w Muzeum Matisse’a w Nicei. Instytucja prezentuje dzieła Henriego Matisse’a, a także artystów nawiązujących do jego sztuki. Wszystkie aktywności kulturalne i edukacyjne dedykowane są dla osób należących do różnych grup wiekowych: dzieci, osób dorosłych oraz seniorów. 

Głównym aspektem pracy edukatorów, który mnie szczególnie zainteresował była współpraca z innymi muzeami, co bardzo pomaga w dostosowaniu programów edukacyjnych. Nicejskie instytucje kulturalne współpracują nie tylko ze sobą nawzajem, ale także z placówkami takimi jak szpitale, miejsca zajmujące się osobami starszymi, cierpiącymi na chorobę Alzheimera. Bardzo istotną kwestią jest przygotowanie działań, których odbiorcami są osoby mające utrudniony dostęp do kultury. Wśród nich nie są to tylko osoby chore, osoby z niepełnosprawnościami, ale także zagrożone wykluczeniem społecznym lub kulturowym. 

Spotkanie publiczności z edukatorką wystawy / Muzeum Matisse’a
autorka zdjęcia: Katarzyna Waszak

Francuska otwartość 
Wśród grup osób do których kierowane są otwarte inicjatywy są między innymi osoby dorosłe, seniorzy, kobiety doświadczające przemocy, osoby w procesie resocjalizacji, osoby w kryzysie psychicznym oraz osoby z niepełnosprawnościami. Przygotowanie dostępnej oferty muzeum z uwzględnieniem potrzeb wszystkich tych grup bardzo mi się spodobało i to właśnie ten temat podczas moich obserwacji. 

Powyższe zagadnienie miałam szansę zaobserwować podczas warsztatów lub oprowadzania dla osób z niepełnosprawnością intelektualną lub z osobami w kryzysie psychicznym. 

Muzeum często współpracuje ze stałymi grupami odbiorców, dzięki temu mieli wiedzę na temat funkcjonowania i możliwości konkretnych osób. Poza tym, podczas zajęć panowała domowa atmosfera, która niesamowicie zachęcała do swobodnego działania. Zajęcia  odbywające się w placówce to oprowadzania lub oprowadzania połączone z częścią warsztatową. Podczas komunikacji z publicznością edukator dostosowuje język przekazywanych treści do konkretnej grupy: osób z niepełnosprawnością intelektualną, młodych dorosłych, czy seniorów. Część warsztatowa zajęć odbywa się w bogato wyposażonej pracowni. Część materiałów pochodzi z recyklingu, co wprowadza dodatkową wartość edukacyjną. Materiały używane podczas działań artystycznych są także dostosowane do osób mających określone potrzeby, czy to dotyczące spostrzegania czy funkcjonowania fizycznego. 

Zalety programu 
Podsumowując projekt Erasmus + jest doskonałą okazją na wymianę doświadczeń oraz naukę. Dodatkowym pozytywnym aspektem jest czerpanie wiedzy z instytucji działających w kraju o innej organizacji i kulturze. Dużym plusem ze strony organizacji zajmującej się projektem jest pomoc finansowa, dzięki której uczestnik mógł pokryć koszty związane z podróżą i utrzymaniem podczas odbywania mobilności. 

Z pewnością polecam to doświadczenie każdemu kto pragnie się rozwijać i zdobywać wiedzę w różnych obszarach, zwłaszcza jeśli wiąże swoją karierę zawodową z pracą w placówkach kultury. Dzięki temu projektowi uczestnik mógł nabyć kompetencje związane z edukacją dorosłych. Warto pamiętać, że każda grupa wiekowa charakteryzuje się innym podejściem i metodologią pracy. Dodatkowo, należy dostosować program edukacyjny do poszczególnych potrzeb jednostki. Obserwując proces pracy z różnymi grupami stajemy się coraz bardziej otwarci na wymagania edukacyjne każdej osoby, co jest niezwykle ważne we współpracy z ludźmi.

Autorka tekstu i uczestniczka mobilności na tle Nicei

AUTORKA TEKSTU: Katarzyna Waszak
ZDJĘCIE GŁÓWNE: Oprowadzanie dla grupy dorosłych / Muzeum Matisse’a / autorka zdjęcia: Katarzyna Waszak