Kolejny raz, my wolontariusze, mieliśmy okazję, działając na rzecz MNW, uczestniczyć w ciekawym wydarzeniu. Tym razem był to Piknik Naukowy, który odbył się 3 czerwca 2017 r. na PGE Narodowym.
Było to dla mnie bardzo ciekawe doświadczenie, ponieważ mogłam uczestniczyć w kolejnych etapach przygotowań, a nie tylko w samym Pikniku. Nasze zadanie polegało na stworzeniu stoiska Muzeum, czyli wszystkiego co chcieliśmy zaprezentować podczas Pikniku; „eksponatów”, które moglibyśmy pokazać lub oddać uczestnikom do wypróbowania (do dotykania i wąchania), ale również naszej wiedzy!
Koordynatorem projektu była Ania Knapek. Motywem przewodnim tegorocznego Pikniku była „Ziemia”, dlatego Ania postanowiła pokazać, jak dużo sztuka czerpie z ziemi, czyli że dzieła sztuki są w 100% naturalne. Już na wstępie wiedzieliśmy, że nasza pomoc będzie potrzebna przy czterech różnych działaniach: przygotowanie gry o pochodzeniu pigmentów, przygotowanie plakatów, zawierających podstawowe informacje i ciekawostki o kilku dziełach prezentowanych w Galerii Sztuki Dawnej, w tym o pigmentach, które zostały w nich zidentyfikowane oraz przygotowanie kart z informacjami o różnych pigmentach (nazwa pigmentu oraz obrazek przedstawiający jego źródło). Mieliśmy również pomóc w zgromadzeniu materiałów na stoisko, które miało pokazać, że dawne obrazy to dzieła w 100% naturalne (pigmenty, len, płótno, drewno, jajko, etc.). Oczywiście to my decydowaliśmy, czym chcielibyśmy się zajmować.
Odbyły się trzy spotkania: pierwsze – organizacyjne, ustaliliśmy podział pracy, drugie – podsumowujące dotychczasowe postępy w pracy, trzecie – już przed Piknikiem, aby wszystko „dopiąć na ostatni guzik”. Pracowaliśmy przez ok. trzy miesiące, dzięki czemu mogliśmy rozłożyć siły zgodnie z naszymi możliwościami. Ania prosiła nas również o zapoznanie się z fachową literaturą. Było to niezbędne do wykonania niektórych z naszych zadań oraz do zdobycia wiedzy potrzebnej w czasie Pikniku.
Które zadania wybrałam? Włączyłam się do przygotowania plansz oraz pytań do gry o pigmentach. Opisałam obraz z Galerii Sztuki Dawnej – Opłakiwanie Chrystusa Pasqualino Veneto. Mój subiektywny wybór okazał się bardzo trafiony, ponieważ zbierając informacje o tym obrazie, dowiedziałam się wielu ciekawych rzeczy. Czy wiedzieliście, że Opłakiwanie Chrystusa to najstarszy obraz na płótnie w zbiorach MNW? Niespodzianka kryje się również w informacji na temat jego autora. Obraz zakupiono w 1862 r. jako dzieło Gentile Belliniego. Jednak podczas konserwacji w latach 30-tych XX wieku zdjęto fałszywą sygnaturę. Po jej usunięciu ukazał się jedynie fragment autentycznej sygnatury, co utrudniło ustalenie autorstwa, które obecnie przypisuje się Pasqualino Veneto.
Nad wszystkim czuwała Ania. Na każdym etapie liczyła się z naszym zdaniem, wolnym czasem, umiejętnościami i zainteresowaniami. Spotkania były dobrze zorganizowane, a kontakt mailowy wyczerpujący.
Po długich przygotowaniach nadszedł czas Pikniku. Muszę przyznać, że sam Piknik nieco mnie rozczarował. Wchodząc na jego teren, poczułam się jak na hałaśliwym placu zabaw, gdzie rodzice wraz z dziećmi szukają rozrywki, a nie wiedzy… ale może właśnie o to chodziło? Stoisko Muzeum cieszyło się dużym zainteresowaniem. Zaproponowane działania były dostosowane do różnych grup wiekowych. Najmłodsi mogli ucierać w moździerzach kredę na proszek, aby przekonać się jak w dawnych epokach przygotowywano pigmenty. Natomiast starsi mogli zagrać w grę, wskazując na mapie kraje pochodzenia różnych pigmentów i barwników oraz sprawdzić z czego tworzono obrazy (od lnu na płótno przez klej skórny, olej orzechowy i węgiel rysunkowy do spoiwa z jajka, fragmentu skały z lapis lazuli i utartej ultramaryny). W namiocie znajdowały się również plansze z reprodukcjami dzieł z Galerii Sztuki Dawnej wraz z opisem i prawdziwymi pigmentami użytymi do ich malowania. Odwiedzający nasze stoisko z pewnością nie tylko dobrze się bawili, ale również wychodzili bogatsi o zdobytą wiedzę!
Jednak dla mnie najwspanialsze było poczucie, że wszyscy pracujący w tym dniu w namiocie pod szyldem MNW (pracownicy Muzeum i wolontariusze) byliśmy częścią jednego zespołu!
Jeśli chcecie dowiedzieć się czegoś więcej na temat kolorów, pigmentów i barwników to polecam:
Rzepińska, Maria, Historia koloru w dziejach malarstwa europejskiego
Bastek, Grażyna, Warsztaty weneckie w drugiej połowie XV i XVI wieku
Bastek, Grażyna red., Serenissima. Światło Wenecji. Katalog wystawy w Muzeum Narodowym w Warszawie, 1999
Poniżej w załącznikach znajdziecie plakaty z informacjami o obrazach, które wolontariusze przygotowali na Piknik.