Wolontariat w kulturze jest coraz bardziej popularny. Wolontariusze dzielą się swoim czasem i umiejętnościami w zamian otrzymując możliwość współtworzenia instytucji kultury. 26 listopada odbyła się III edycja Ogólnopolskiej Konferencji Wolontariat w kulturze organizowanej przez Narodowe Centrum Kultury i Fundację Kronenberga przy Citi Handlowy, w tym roku współorganizowana przez Muzeum Narodowe w Warszawie w siedzibie instytucji przy Alejach Jerozolimskich 3 w Warszawie. Dla nas, wolontariuszy MNW, była to ważna okazja, podczas której zaznaczyliśmy naszą obecność oraz pokazaliśmy wpływ wolontariatu na funkcjonowanie Muzeum.

 

DOBRE PRAKTYKI = DOBRY WOLONTARIAT

Kluczowym elementem konferencji była prezentacja dobrych praktyk. Przedstawiciele ośmiu różnych instytucji z całej Polski opowiadali o swoich doświadczeniach z wolontariatem. Wystąpienia były przemyślane, dobrze przygotowane i urozmaicone. Publiczność mogła dowiedzieć się między innymi, że wolontariat łączy ludzi i pozwala im wspólnie robić wielkie rzeczy, jest jak żywy organizm, który czasami choruje oraz umożliwia rozwój instytucji, lokalnych społeczności i samych wolontariuszy.

 

Miałam przyjemność reprezentować nasze Muzeum, przybliżając uczestnikom konferencji specyfikę naszego wolontariatu. W swoim wystąpieniu zawarłam własne przemyślenia oraz kilka tez. Opowiedziałam jak w pięciu krokach zrealizować projekt wolontariacki, na przykładzie projektu Osobiste MNW , o którym pisałyśmy już na naszym blogu.

 

Bardzo ważne, aby pomysł projektu (Krok 1– POMYSŁ) pochodził od osób, które go później realizują. Równie ważne jest to na etapie planowania (Krok 2 – PLAN). Planując projekt Osobiste MNW, wspólnie ustaliliśmy jakich oczekujemy rezultatów – zbioru wspomnień związanych w Muzeum Narodowym w Warszawie – i jak możemy to osiągnąć.

Kolejnym krokiem (Krok 3– DZIAŁANIA) było przeprowadzanie skoordynowanych działań, opowiadających o historii Muzeum Narodowego w Warszawie , które miały na celu pobudzenie wspomnień wśród zwiedzających. Zorganizowaliśmy między innymi Muzeum w Kapciach, Czytelnię czy spotkania dla szkolnych wolontariuszy. Po spotkaniach lub pod ich wpływem przeprowadzaliśmy wywiady, często wzruszające i bardzo osobiste.

Ważne, aby w trakcie pracy mieć czas na refleksję, na zastanowienie się, czy podjęte kroki są słuszne i czy wyznaczona droga doprowadzi nas do zaplanowanego celu (4. Krok – WERYFIKACJA DZIAŁAŃ). Z perspektywy czasu wiemy, że nie wszystkie nasze działania były efektywne. Liczymy, że ta wiedza pozwoli nam na większą skuteczność w przyszłości.

Ostatnim etapem jest przeanalizowanie uzyskanych rezultatów (5. Krok – ANALIZA REZULTATÓW) i ustalenie, co i jak z nimi zrobić. Jest to wyzwanie, a jednocześnie przygoda. Projekty nie powinny się kończyć z dnia na dzień. Mogą być inspiracją dla innych osób, a ich wyniki mogą być zalążkiem kolejnych działań.

Realizacja projektu wolontariackiego wymaga odwagi i odpowiedzialności z obu stron – instytucji i wolontariuszy, ale daje naprawdę wiele. Często więcej, niż się początkowo spodziewamy. Co mi osobiście dał udział w projekcie? Oprócz poznania wspaniałych ludzi, pogłębienia wiedzy na temat Muzeum Narodowego w Warszawie i usprawnienia moich umiejętności organizacyjnych, pozwolił mi pokazać moim uczniom moje pozaszkolne zainteresowania. Nie tylko opowiadam o wolontariacie, ale pokazuję jak go doświadczać, a jedna z moich uczennic obecna na spotkaniu zorganizowany w ramach projektu Osobiste MNW, została już wolontariuszem.

Kontynuacją wystąpień były spotkania z autorami dobrych praktyk przy stolikach projektowych. Publiczność mogła dopytać ich o poruszane kwestie i zadać nurtujące pytania. Był to również czas umożliwiający zawarcie znajomości i nawiązanie współpracy.

 

OPOWIEDZ MI O WOLONTARIACIE

Kolejnym punktem konferencji była wizyta studyjna, w której wolontariuszki, autorki tego tekstu, towarzyszyły Sylwii Bielickiej, koordynatorce wolontariatu. W muzealnej Sali Starodruków opowiadałyśmy przedstawicielom innych instytucji o organizacji wolontariatu i naszych codziennych zajęciach. Sylwia przedstawiła kwestie techniczne, strukturę organizacji wolontariatu i opowiedziała o wolontariacie od strony pracownika MNW.

 

Następnie, z perspektywy wolontariuszy opowiadałyśmy o działaniu narzędzi np. kalendarza i pomocy przy prowadzeniu projektów m.in. Osobistego MNW. Co więcej, podzieliłyśmy się naszymi przemyśleniami na temat pisania muzealnego Bloga wolontariuszy MUZEARIAT. Wizyta studyjna pozwoliła przybliżyć nam działanie wolontariatu w Muzeum Narodowym w Warszawie, a z opinii naszych słuchaczy wynikało, że spodobała im się forma spotkania.

 

JAK ZROZUMIEĆ DZIEŁO SZTUKI?

Jako że Muzeum Narodowe w Warszawie było gospodarzem konferencji, wolontariusze przygotowali jeszcze dla jej uczestników specjalną niespodziankę – dodatkową odsłonę programu Wolontariusze o dziełach sztuki...To jeden z pięciu programów wolontariackich.
W weekendy wolontariusze opowiadają o swoich ulubionych dziełach sztuki. Każda z obecnych na konferencji wolontariuszek, przygotowywała się wcześniej i zgłębiła informacje o wybranym obrazie. Zainteresowani goście mogli posłuchać o następujących dziełach:

• W altanie Aleksandra Gierymskiego od Marii Janowskiej,
• Archanioł Michał z Galerii Faras od Haliny Turek,
• Imieniny babuni Olgi Boznańskiej od Luizy Sierpińskiej
• Madonna z Dzieciątkiem, św. Janem i Aniołem Sandro Botticellego od Beaty Wójcik
• Babie lato Józefa Chełmońskiego od Anny Szałas.

 

KONFERENCJA WEDŁUG PRELEGENTÓW

Konferencja była bardzo udana, zarówno pod względem organizacyjnym, jak również merytorycznym. Swoimi wrażeniami zechcieli podzielić się z nami autorzy zaprezentowanych dobrych praktyk.

Michał Brańka z Wadowickiego Centrum Kultury:

Z całej konferencji głównym, najgłośniej i najczęściej wybrzmiewającym hasłem były RELACJE. To niby oczywiste, ale niemal w każdym wystąpieniu, na warsztatach czy kuluarowych rozmowach to hasło zawsze się przewijało: relacje wolontariuszy z instytucją, wolontariuszy z koordynatorem, koordynatora z instytucją, wolontariuszy ze sobą… Tych sieci wzajemnych powiązań okazuje się być całe mnóstwo i – jako instruktor wolontariatu – wracałem z konferencji z poczuciem takiej małej misji, rzuconego wyzwania, aby w tej sieci się odnaleźć i sprawić, by świetnie odnajdywali się w niej przede wszystkim moi wolontariusze.

Maciej Jędrzejczak ze Stowarzyszenia „Kasztelania Ostrowska”:

Konferencja pokazała po raz kolejny, że mają sens spotkania osób z różnych części Polski, które na co dzień praktykują pracę z wolontariuszami. Dla mnie była ona okazją do skonfrontowania naszych własnych doświadczeń z modelem wolontariatu w innych instytucjach. Podczas rozmów najszybciej można było uzyskać bardzo precyzyjne uwagi na zasadzie „pytanie-odpowiedź”. Konferencja została bardzo dobrze przygotowana przez organizatorów. Zarówno miejsce jak i atmosfera bardzo sprzyjały poznawaniu się i zawiązywaniu nowych znajomości. Być może głównie dzięki takim ogólnopolskim wydarzeniom możliwe jest budowanie partnerstw między osobami z instytucji z różnych odległych sobie miejscowości.

Aleksandra Jaszczyk ze Stowarzyszenia „Wieża Książęca w Siedlęcinie”:

Czuję, że konferencja wniesie powiew nowych pomysłów do mojej organizacji. Tak wiele serc i umysłów pochyliło się nad tematem wolontariatu, że odczuwam wciąż tę energię, które w sobie miały.

 

Życzymy sukcesów w realizacji wszystkich zamierzeń. Do zobaczenia za rok, na kolejnej edycji Konferencji!

jb, mw

Zdjęcie główne: Alicja Szulc, NCK